- Oud-CEO Elizabeth Holmes van bloedtestbedrijf Theranos staat deze week in de rechtbank op verdenking van fraude en oplichting.
- Ze wordt ervan beschuldigd moedwillig te hebben gelogen tegen investeerders, artsen en patiënten, terwijl ze wist dat haar testapparaten niet werkten.
- Volgens Holmes was ze verminderd toerekeningsvatbaar, omdat ze emotioneel en seksueel mishandeld werd door haar toenmalige vriend en medebestuurder.
Elizabeth Holmes, oprichtster en voormalig topvrouw van het wegens fraude failliet gegane bloedtestbedrijf Theranos, is van plan als verdediging in haar fraudezaak aan te voeren dat ze emotioneel en seksueel mishandeld werd en daardoor niet volledig toerekeningsvatbaar was.
Haar voormalige vriend en medebestuurder Ramesh ‘Sunny’ Balwani zou dat hebben gedaan, meldt de Amerikaanse publieke omroep NPR die rechtbankdocumenten inzag.
Ze is volgens NPR van plan te beschrijven hoe Balwani controleerde hoe ze at, welke kleren ze aantrok en met wie ze sprak. Volgens Holmes hield haar ex-vriend al haar telefoontjes, tekstberichten en e-mails in de gaten en was hij gewelddadig. Zo zou hij “harde en scherpe voorwerpen” naar haar toe hebben gegooid, staat in de rechtbankdocumenten.
Over de inhoud van de beschuldiging van seksuele mishandeling die Holmes gaat doen tegen Balwani zijn weinig details bekend.
“Dit patroon van misbruik en dwingende controle duurde de hele ongeveer tien jaar durende relatie tussen mevrouw Holmes en meneer Balwani voort, ook tijdens de periode waarvoor ze is aangeklaagd”, schrijven de advocaten van Elizabeth Holmes in de rechtbankdocumenten.
Imago van wondervrouw aan diggelen
Holmes richtte startup Theranos als 19-jarige op. Ze claimde dat Theranos een bloedtestapparaat had dat aan een paar druppels bloed voldoende had, in plaats van een buisje zoals normaal is.
Die claim trok veel investeerders en Holmes werd een bekendheid, mede doordat ze een van de weinige vrouwelijke oprichters van een zogeheten 'unicorn' was. Die naam wordt aan startups gegeven die meer dan 1 miljard dollar waard zijn.
In 2015 was Theranos zelfs 9 miljard dollar waard en stond Holmes bekend als de nieuwe wondervrouw van Silicon Valley. Onder de prominente bestuursleden die ze om zich heen had verzameld waren onder anderen Oracle-oprichter Larry Ellison, mediamagnaat Rupert Murdoch en voormalige minister van Buitenlandse Zaken van de VS Henry Kissinger.
Ze werd vanwege haar voorliefde voor coltruien en boude uitspraken vaak vergeleken met Apple-oprichter Steve Jobs. Maar van dat imago van superster is nu helemaal niks meer van over.
De apparaten van Theranos werkten niet, maar Holmes en Theranos bleven ondanks alle scepsis van wetenschappers doen alsof dat wel zo was. De openbaar aanklagers stellen dat zij en haar bedrijf logen tegen investeerders, artsen en patiënten om zo nog eens 700 miljoen dollar op te halen. In 2016 ging het bedrijf failliet.
Lees ook: Theranos-oprichter Elizabeth Holmes sprak bewust met een onnatuurlijk diepe stem om indruk te maken in Silicon Valley
Volgens haar voormalige medewerkers heeft ze haar imago heel zorgvuldig opgebouwd en in stand gehouden, inclusief haar kenmerkende diepe stem die ze met opzet zou hebben gebruikt. Soms viel ze uit haar rol en was haar eigen hogere stem te horen. Dat gebeurde vooral als ze gedronken had, zeiden oud-werknemers in de podcast The Dropout van ABC News.
Negen aanklachten tegen Elizabeth Holmes
Holmes staat terecht voor negen aanklachten voor oplichting en twee voor samenzwering met als doel oplichting. In totaal kan dat de nu 37-jarige Holmes tot twintig jaar celstraf opleveren.
Ze zal niet volledig ontoerekeningsvatbaar pleiten, maar wel verminderd toerekeningsvatbaar op basis van haar mentale toestand als gevolg van de mishandeling door haar ex. De rechtszaak tegen Holmes begint deze week.
Balwani staat in een aparte zaak terecht, die naar verwachting volgend jaar dient.
De advocaten van Holmes lieten verder weten dat ze van plan is zelf te getuigen in de rechtszaak. De aanklagers komen naar verwachting met onder meer patiënten die verkeerde uitslagen kregen als getuigen. Dat zal belangrijk zijn voor de zaak, want de servers van Theranos werden in 2018 uitgezet waarmee een belangrijke informatiebron verdween.
De zaak tegen Holmes werd eerder al uitgesteld vanwege de coronapandemie en omdat ze hoogzwanger was. Inmiddels is ze bevallen.